Czym są monocyty i jakie funkcje pełnią?

Monocyty to jeden z rodzajów leukocytów, czyli białych krwinek odpowiedzialnych za ochronę organizmu przed patogenami. Powstają w szpiku kostnym, skąd trafiają do krwiobiegu, a następnie przemieszczają się do tkanek. Tam ulegają przekształceniu w makrofagi, czyli wyspecjalizowane komórki żerne, które niszczą drobnoustroje i usuwają uszkodzone komórki. Dzięki obecności specyficznych receptorów na swojej powierzchni potrafią szybko reagować na sygnały chemiczne, takie jak chemokiny powstające podczas rozwoju stanu zapalnego (np. przy urazie czy infekcji).

Liczba monocytów we krwi jest jednym z parametrów oceniających aktywność układu odpornościowego. Krótkotrwały wzrost ich poziomu nie zawsze świadczy o poważnych zaburzeniach, ponieważ ilość monocytów zależy od ogólnego stanu organizmu [1], [2].

Monocyty podwyższone – przyczyny i objawy

Oznaczenie poziomu monocytów jest częścią morfologii krwi. Uzyskany wynik powinien być zawsze interpretowany w kontekście pozostałych parametrów.

Monocyty podwyższone (monocytoza) mogą mieć wiele przyczyn, zarówno związanych z chorobami, jak i czynnikami stylu życia.Do stanów i schorzeń, w których obserwuje się wzrost liczby monocytów, należą m.in.:

• choroby autoimmunizacyjne, w których przebiegu układ immunologiczny atakuje komórki własnego organizmu (np. toczeń rumieniowaty układowy, choroba Leśniowskiego-Crohna)
• nowotwory układu krwiotwórczego (np. białaczka monocytowa, chłoniaki) i przerzuty nowotworowe
• zakażenia pasożytami (np. toksoplazmoza) i bakteriami
• niektóre choroby hematologiczne
• sarkoidoza
• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
• choroby metaboliczne
• infekcyjne zapalenie wsierdzia
• stan po usunięciu śledziony
• okres po przebytych infekcjach lub chemioterapii

Podwyższone monocyty nie zawsze są wynikiem choroby. Przewlekły stres, brak snu, niezdrowa dieta, niska aktywność fizyczna czy palenie papierosów mogą sprzyjać rozwojowi przewlekłego stanu zapalnego, a tym samym podnosić poziom tych komórek we krwi [1], [2].

Czy wysoki poziom monocytów u dziecka to powód do niepokoju?

Nieznacznie podwyższony poziom monocytów, któremu nie towarzyszą inne objawy, zazwyczaj nie jest sygnałem alarmującym. Należy pamiętać, że układ odpornościowy dziecka jest w fazie intensywnego dojrzewania, dlatego wahania liczby monocytów obserwuje się u nich częściej niż u dorosłych.

Podwyższone monocyty u dziecka często stanowią naturalną reakcję organizmu na infekcję wirusową lub bakteryjną. Wysoki poziom tych komórek może pojawić się również w okresie ząbkowania. Proces ten obciąża organizm dziecka, wywołując stan zapalny dziąseł, ból czy stan podgorączkowy. Podobny mechanizm można zaobserwować po szczepieniach, które stymulują układ odpornościowy do działania.

Po infekcjach czy leczeniu operacyjnym monocyty mogą pozostawać podwyższone nawet przez kilka tygodni. Jest to związane z procesem regeneracji organizmu. Jeśli dziecko wraca do zdrowia, a jego samopoczucie się poprawia, nie ma powodu do obaw.

Niepokój powinny jednak wzbudzić sytuacje, gdy podwyższony poziom monocytów utrzymuje się przez dłuższy czas i towarzyszą mu objawy, takie jak: powiększenie węzłów chłonnych, niezamierzona utrata masy ciała, gorączka niewiadomego pochodzenia, przewlekłe zmęczenie czy bladość skóry. Wymagają one konsultacji z lekarzem, ponieważ mogą świadczyć o chorobie przewlekłej [1], [2].

Objawy wysokiego poziomu monocytów

Sama monocytoza zazwyczaj nie daje specyficznych objawów. Symptomy, które mogą się pojawić, wynikają z choroby podstawowej i mogą obejmować m.in.:

• przewlekłe zmęczenie
• bóle mięśni i stawów
• utratę masy ciała
• gorączkę lub stany podgorączkowe
• powiększenie węzłów chłonnych
• nawracające infekcje

Przyczyny monocytozy są bardzo zróżnicowane – od łagodnych, przejściowych reakcji organizmu po poważne schorzenia. W związku z tym zawsze warto wykonać dalszą diagnostykę, aby ustalić źródło problemu i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Podwyższony poziom monocytów może być naturalną reakcją organizmu na infekcję, uraz czy proces zapalny. Jednak, gdy utrzymuje się przez dłuższy czas i towarzyszą mu inne niepokojące objawy, warto skonsultować go z lekarzem [1], [2].

1. Auffray, Cedric, Michael H. Sieweke, and Frederic Geissmann. „Blood monocytes: development, heterogeneity, and relationship with dendritic cells.” Annual review of immunology 27.1 (2009): 669-692.
2. Dale, David C., Laurence Boxer, and W. Conrad Liles. „The phagocytes: neutrophils and monocytes.” Blood, The Journal of the American Society of Hematology 112.4 (2008): 935-945.

Redaktor Zewnetrzny

Powiązane wpisy:

​Sucha skóra twarzy – skąd się bierze? Pielęgnacja włosów farbowanych – jak utrzymać kolor i przywrócić gładkość? Porozmawiajmy o retinolu… Kiedy zacząć, jak stosować, czego unikać? Rehabilitacja narodowa Krem do rąk – po co go stosować? Czy Twój styl życia jest przyjazny dla serca? Sprawdź swoje nawyki